Durnaropė

Straipsnis iš Enciklopedijos Lietuvai ir Pasauliui (ELIP).
Datura
Durnaropė
Durnaropė
Paprastoji durnaropė
(Datura stramonium)
Durnaropė
Paprastoji durnaropė (Datura stramonium)
Durnaropė
Durnaropė
Durnaropė
Mokslinė klasifikacija
Domenas:
Eukariotai
(Wikispecies-logo.svg Eukaryota)
Cypripedium calceolus 2006-06-10.jpg
Karalystė:
Augalai
(Wikispecies-logo.svg Plantae)
Liriodendron tulipifera1.jpg
Skyrius:
Magnolijūnai
(Wikispecies-logo.svg Magnoliophyta)
Campanula patula02.jpg
Klasė:
Magnolijainiai
(Wikispecies-logo.svg Magnoliopsida)
Sphenoclea zeylanica MS 2295.JPG
Eilė:
Bulviečiai
(Wikispecies-logo.svg Solanales)
Starr 060429-9477 Nothocestrum latifolium.jpg
Šeima:
Bulviniai
(Wikispecies-logo.svg Solanaceae)
Datura az.jpg
Gentis:
Durnaropė
(Wikispecies-logo.svg Datura)
Mokslinis pavadinimas

Datura
L.

  • GBIF logo.png GBIF: 2928734
  • ITIS: 30513
  • CBIF: 30513
  • ITIS-GBIF: 30513
  • EOL logo.png EOL: [[eoln:Error: no loop body set as the first or the second parameter.|Error: no loop body set as the first or the second parameter.]]
  • COL2013: 13089617

Lietuviškus pavadinimus pateikė: Algirdas Vilkas

Durnaropė (sin. brugmansija) – Datura L., ?, augalų (Plantae) karalystės magnolijūnų (Angiospermae) skyriaus magnolijainių (Magnoliopsida) klasės (Solanales) eilės (Solanaceae) šeimos gentis.

Genties pavadinimas Datura kilęs per portugalų kalbą iš kokios nors indų kalbos (plg. hindi dhatūra). Pavadinimas žinomas jau sanskrite dhattūra.

Morfologinis aprašymas

Lietuvoje savaime auga paprastoji durnaropė (Datura stramonium). Gentyje yra 12-15 rūšių:

ir kt.


Taikomoji reikšmė

Nuodinga DĖMESIO. Genties augalai labai nuodingi, visose dalyse turintys alkaloidų. Pagrindinis ir svarbiausias randamas alkaloidasskopolaminas. Dėl narkotinio poveikio vartojami ritualuose. Poveikis labai pavojingas ir sunkiai valdomas.

Jie taip pat yra vaistiniai augalai.

Paplitimas

Genties rūšys savaime augo Amerikoje ir Azijoje. Kai kurių, dabar kosmopolitinių rūšių, ypač paprastoji durnaropė (Datura stramonium), kilmė nėra aiški.

Anksčiau genčiai Datura buvo priskiriami iš pietų Amerikos kilę augalai, kurie dabar priskirti brugmansijos (Brugmansia) genčiai. Jie dažnai neskiriami nuo durnaropės ir taip pat vadinami.


Rūšys

Durnaropė, brugmansijaDatura L., ?[1][2]
Rūšių sąrašo 1 dalis
Durnaropė, brugmansijaDatura L., ?[1][2] genties priklauso:


Durnaropė, brugmansijaDatura L., ?[1][2]
Rūšių sąrašas
Durnaropė, brugmansijaDatura L., ?[1][2] genties priklauso:
Blank 50px.png?Brugmansia hybr ?, ?[3]
Brugmansia cultivar4.jpgDatura affinis Saff., ? – dabar laikomas ( ?Brugmansia pittieri Saff., Moldenke, 1943[6] ) sinonimu.
Brugmansia cultivar4.jpgDatura aurea Lagerh., Saff., ? – dabar laikomas ( ?Brugmansia pittieri Saff., Moldenke, 1943[6] ) sinonimu.
Blank 50px.pngDatura longifolia Lagerh., Saff., ? – dabar laikomas ( ?Brugmansia dolichocarpa Lagerh., 1895[63] ) sinonimu.

Literatūra


Nuorodos



Šaltiniai

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Datura arba Datura. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928734
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Datura. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 30513
  3. 3,0 3,1 Brugmansia hybr arba Brugmansia hybr. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 6711755
  4. 4,0 4,1 Datura acaulis arba Datura acaulis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799062
  5. 5,0 5,1 Datura aegyptiaca arba Datura aegyptiaca. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799058
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Brugmansia pittieri arba Brugmansia pittieri. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 5581036
  7. 7,0 7,1 Datura alba arba Datura alba. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799041
  8. 8,0 8,1 8,2 Brugmansia suaveolens arba Brugmansia suaveolens. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 5341758
  9. 9,0 9,1 9,2 Brugmansia suaveolens. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 501975
  10. 10,0 10,1 Datura albiflora arba Datura albiflora. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799031
  11. 11,0 11,1 Datura bernhardii arba Datura bernhardii. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799009
  12. 12,0 12,1 Datura bertolonii arba Datura bertolonii. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3799004
  13. 13,0 13,1 Datura bojeri arba Datura bojeri. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798999
  14. 14,0 14,1 Datura bojeri. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694312
  15. 15,0 15,1 Datura cabanesi arba Datura cabanesi. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798996
  16. 16,0 16,1 Datura cabanesi. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694376
  17. 17,0 17,1 Datura capensis arba Datura capensis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798976
  18. 18,0 18,1 Datura capensis. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 40551184
  19. 19,0 19,1 Datura carthaginensis arba Datura carthaginensis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798971
  20. 20,0 20,1 Datura carthaginensis. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694314
  21. 21,0 21,1 Datura ceratocaula arba Datura ceratocaula. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798966
  22. 22,0 22,1 Datura chlorantha arba Datura chlorantha. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798958
  23. 23,0 23,1 Datura chlorantha. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694316
  24. 24,0 24,1 Datura coccinea arba Datura coccinea. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798953
  25. 25,0 25,1 25,2 Brugmansia arborea. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 509793
  26. 26,0 26,1 Datura cornucopia arba Datura cornucopia. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798942
  27. 27,0 27,1 Datura cubensis arba Datura cubensis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798930
  28. Datura de-noteri arba Datura de-noteri. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798927
  29. Datura discolor arba Datura discolor. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928735
  30. Datura discolor. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 30515
  31. Datura dolichocarpa arba Datura dolichocarpa. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798914
  32. Datura dubia arba Datura dubia. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798906
  33. Datura erinacea arba Datura erinacea. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798900
  34. Datura eximia arba Datura eximia. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798894
  35. Datura ferocissima arba Datura ferocissima. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798880
  36. Datura floribunda arba Datura floribunda. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798869
  37. Datura frutescens arba Datura frutescens. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798866
  38. Datura frutescens. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694326
  39. Datura fruticosa arba Datura fruticosa. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798863
  40. Datura gigantea arba Datura gigantea. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798850
  41. Datura guayaquilensis arba Datura guayaquilensis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798845
  42. Datura guayaquilensis. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 487967
  43. Datura humilis arba Datura humilis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798841
  44. Datura hummatu arba Datura hummatu. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798838
  45. Datura hummatu. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 581033
  46. Datura hybrida arba Datura hybrida. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798832
  47. Datura inermis arba Datura inermis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928737
  48. Datura inermis. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 506937
  49. Datura innoxia arba Datura innoxia. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928755
  50. Datura innoxia. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 30517
  51. Datura inoxia arba Datura inoxia. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928745
  52. Datura inoxia. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 501974
  53. Brugmansia insignis arba Brugmansia insignis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 5581057
  54. Brugmansia insignis. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 5694334
  55. Datura kymatocarpa arba Datura kymatocarpa. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928750
  56. Datura kymatocarpa. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 505851
  57. Datura kymatocarpa. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 485006
  58. Datura laevis arba Datura laevis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798782
  59. Datura lanosa arba Datura lanosa. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798775
  60. Datura leichhardtii arba Datura leichhardtii. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 2928740
  61. Datura leichhardtii. Integruota taksonominė informacinė sistema (ITIS). (angl. Integrated Taxonomic Information System). ITIS identifikatorius: 505852
  62. Datura leichhardtii. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 485007
  63. Brugmansia dolichocarpa arba Brugmansia dolichocarpa. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 5581067
  64. Datura loricata arba Datura loricata. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798755
  65. Datura lurida arba Datura lurida. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798751
  66. Datura macracantha arba Datura macracantha. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798746
  67. Datura macrocaulis arba Datura macrocaulis. Globali biologinės įvairovės informacijos priemonė (GBĮIP). (angl. Global Biodiversity Information Facility (GBIF)). GBIF identifikatorius: 3798742
  68. Datura macrocaulis. Gyvybės enciklopedija (EOL). (angl. Encyclopedia of Life). EOL identifikatorius: 41855178



Sudarytojai, rašytojai ir redaktoriai

Kitur naudojant ar cituojant šį straipsnį, būtina nurodyti jo sumanytojus, sudarytojus, rašytojus ir redaktorius.
  • Vitas Povilaitis – autorius ir redaktorius – 120% (+6228-1043=5185 wiki spaudos ženklai).